On ?ki Sandalye

Türkiye'de ilk kez bas?lan On ?ki Sandalye , hemen her Sovyet yurtta??n?n okuyup filmini izledi?i, pek çok dile çevrilmi? bir mizah klasi?idir. ?lya ?lf ve Yevgeni Petrof adl? iki gazeteci taraf?ndan 1928 y?l?nda yaz?lan bu popüler mizah roman?nda, yeni yeni oturmakta olan Sovyet sisteminde hala varl???n? sürdüren bürokratizm, yetkiyi kötüye kullanma, adam kay?rma, toplum de?erlerine zarar verme gibi uygulama ve davran??lar sert bir ele?tirinin hedefi yap?l?r. Roman?n konusuna gelince. Her ?ey, ölüm dö?e?indeki ya?l? kad?n?n s?rr?n? damad?na aç?klamas?yla ba?lar. Çarl?k yönetimi s?ras?nda soylular birli?i ba?kanl??? yapan damat ?ppolit Matveyeviç'in kulak kesilmesine sebep olan s?r ?udur: Zengin dul, Sovyet idaresinin eline geçmesin diye, sahip oldu?u 150 bin ruble de?erindeki mücevheri, el konulup Huzurevi olarak kullan?lan konaklar?nda gizlemi?tir; yemek odas? tak?m?n? olu?turan on iki sandalyeden birinin dö?emesi alt?na. Zavall? kad?n?n cenazesini defnetme i?ini bile cenaze levaz?matç?s?na devreden bay ?ppolit Matveyeviç, kollar? s?vay?p sandalyelerin pe?ine dü?er. Daha yolun ba??nda profesyonel bir doland?r?c? olan Ostap Bender'e rastlar ve mücevherleri arama i?inde onunla ortakl?k kurar. Ne var ki, sandalyelere ula?mak kolay olmayacakt?r. Çünkü Huzurevinde bir tek sandalye kalm??t?r, o da Ostap tam izini bulmu?ken Huzurevi yöneticisinin aç gözlü ye?eni taraf?ndan pazarda sat??a ç?kar?lm??t?r. Öteki sandalyelere gelince, her biri adeta ülkenin bir kö?esine savrulmu?tur. Böylece iki kafadar?n Stargorod kasabas?nda ba?layan maceral? yolculu?u çe?itli kent ve kasabalardan ta Kafkasya'ya kadar uzan?r. Mücevher pe?indeki düzenbazlar?n bir de rakipleri türer. Me?er ya?l? kad?n, s?rr?n? günah ç?kartt??? papaz?n kula??na da f?s?ldam??t?r, o da sandalyelerin izini sürmektedir. Ostap Bender ve ?ppolit'in yolu, rakipleriyle bazen kesi?ip bazen ayr?l?r; Rusya kazan, onlar kepçe sandalyeleri aray?p dururlarken okuru da pe?lerinden kahkaha dolu bir yolculu?a ç?kar?rlar.